brave hendrik

Brave hendrik behoort tegenwoordig tot de klasse der vergeten groenten. Het plantje heeft betere tijden gekend, maar heeft het onderspit gedolven in de moordende concurrentiestrijd met spinazie en snijbiet. De teelt van spinazie is beter mechaniseerbaar en de cyclus is veel korter. In de supermarkt vinden we dus spinazie in het diepvriesvak en geen brave hendrik. Snijbiet is een ideale spinazievervanger voor de moestuinliefhebber. Het is een erg makkelijke teelt, en levert een snel en smakelijk resultaat. Brave hendrik daarentegen kan moeilijk kiemen, groeit in het begin langzaam (eerste oogst pas in het tweede jaar na zaaien), en staat bovendien voortdurend in bloei. Bij bladgewassen zie je niet graag bloei, omdat dan de bladproductie en kwaliteit achteruit gaat. Goed dat we dat ding hebben vergeten zult u zeggen. Elk lelijk eendje heeft echter ook zijn mooie kanten; en dat geld ook voor onze brave hendrik. De plant is volkomen winterhard en komt elk jaar trouw weer op, zonder dat we daar iets aan hoeven te doen. Verder heeft de plant geen bezwaar tegen schaduw, zodat we ook de slechte plekjes in de moestuin er mee vol kunnen planten.
Brave Hendrik heeft een licht bittere smaak, zoals witlof dat ook heeft.

Zaaien
Zaad van brave hendrik moet een koude periode doormaken om te kunnen kiemen. Zaad uit zakjes van de zaadhandel heeft dat meestal niet gehad. Het is geoogst, gedroogd en verpakt en ligt dan vorstvrij te wachten op de koper. Het resultaat is dat soms maar enkele zaadjes uit een zakje kiemen. Dat terwijl eenmaal gevestigde planten zich in de natuur spontaan uitzaaien! Zaai de zaadjes dus in gewone potgrond, maak de aarde nat en zet de pot minstens twee weken in de koelkast op de koudste plek. Zet hem daarna op een warme vensterbank en verwonder u over het resultaat!
De spontane uitzaai van brave hendrik kan vervolgens wel een probleem vormen. De zaailingen hebben al snel een verdikte wortel en zijn daardoor niet gemakkelijk uit de grond te trekken. Als je niet oppast, staat je moestuin zo vol met 'brave' hendrik.

Eerste jaar, jonge planten van brave hendrik.

Gebruik voor de zaai van brave hendrik meerdere zaadjes per pot, en dun na opkomst uit tot een plantje per pot. Als de wortels onder de pot uitkomen, kan het plantje de volle grond in.
Als alternatief kan direct in de volle grond gezaaid worden. Meng het zaad met wat zand, bevochtig, en zet twee weken in de koelkast. Zaai dan zand+zaad in een een rijtje en bedek met een beetje aarde. Zorg ervoor dat de aarde niet uitdroogd tot de planten gekiemd zijn.
Grote planten kunnen ook vermeerderd worden door scheuren.
Planten kunnen al in het jaar van zaai tot bloei komen. Profiteer er meteen van om wat zaad te oogsten.
Het plantverband is ongeveer 20 x 40 cm. De planten kunnen uitgroeien tot flinke pollen.

Bemesting
Bemest jaarlijks met compost, meer is niet nodig.

Ziekten en plagen
Er is nauwelijks iets bekend over ziekten en plagen bij brave hendrik. Het zal wel meevallen. De plant is maar weinig veredeld en staat genetisch gezien nog dicht bij de natuurlijke voorouder. Dat betekend vaak dat de plant ook vrij robuust is.

Gewasverzorging
De plant heeft niet veel aandacht nodig. In de schaduw gaat de teelt wat beter dan in de zon, lijkt het. Brave hendrik kan ook gebruikt worden als (eetbaar) haagje om afscheidingen te maken in de moestuin, bv om vakken te maken voor gewaswisseling.
Verwijder af en toe de uitgebloeide bloemstengels, om te voorkomen dat de plant zich teveel uitzaait.

Tweede jaar, brave hendrik planten op 31 maart.

Oogsten en bewaren
Zowel blad als stengels kunnen gegeten worden. Kook het blad als spinazie. Oogst pas het tweede jaar wat blad, en vanaf het derde jaar stengels. De plant heeft een aantal jaren nodig om een sterk onderstel te ontwikkelen. De stengels worden beter als we de planten aanaarden of bedekken met compost in het voorjaar. Een beetje zoals de teelt van asperges.